Tekenen is een wereldtaal

Leestijd: 3 minuten  |  23 december 2014

De jonge Willem was een echt ‘stadsjochie’, zoals hij zelf zegt. Hij was erg druk en speelde veel op straat. Willem is opgegroeid in Utrecht en kwam uit een moeilijke thuissituatie. Hij gedroeg zich niet zo best.

“Mijn ouders hadden vaak ruzie en leefden in onmin met elkaar. In het gezin was veel schuld, schaamte en angst voor veroordeling. Als kind neem je die spanning mee, en dat uitte zich op school en op straat, aldus Willem. Hij herinnert zich hoe hij allerlei streken uithaalde met zijn onderwijzers, van wie er een gezegd zou hebben: “Je doet mijn bloed koken.”

Op zijn negende kreeg Willem een auto-ongeluk en heeft een paar dagen in coma gelegen. Toen hij thuis kwam moest hij nog een tijd op bed blijven. Toen is hij boekjes gaan schrijven.

Al tekenend leerde hij Jezus kennen

Willem begon met het schrijven van verhalen met illustraties, en speelde uitgeverijtje onder de naam: ‘De Vink’. Dit waren gewoon fantasieverhalen, spannende avonturenverhalen, maar Jezus kwam er ook altijd in voor. Willem had een bewondering voor Jezus die het gat opvulde dat zijn vader had achtergelaten nadat zijn ouders waren gescheiden. Jezus was de persoon met wie hij kon praten en waar hij zich aan kon optrekken. Jezus was Degene die hem vasthield en die hem leerde om veroordeling in zijn leven geen kans te geven. Dit hielp hem om van zichzelf en van anderen te leren houden.

Naarmate Willem meer leerde over Gods genade, kwamen deze thema’s ook sterker naar voren in zijn tekeningen. Zo ontstond er in Willem het verlangen om zendeling en journalist te worden. Hij vertelde andere mensen dat hij journalist wilde worden. Dit was het enige woord dat hij als kind kende om te omschrijven wat hij later wilde worden.

Op school sprak hij vrij over Jezus met zijn vriendjes. Toen hij tiener was, ging hij met zijn moeder naar het trainingscentrum van Wycliffe in Engeland. Daar zag hij hoe er op Wycliffe onderwijs werd gegeven in taalwetenschappen en Bijbelvertaalwerk. Zo kreeg hij een interesse in talen en ontstond het idee om Gods’ Woord bekend te maken onder andere culturen.

Ontstaan van het stripboek ’Jezus Messias’

‘Dit was mijn droom, mijn visie, ik hou van Jezus’, zegt Willem. ‘Ik wilde mensen bekend maken met Jezus, mijn Held’. Willem had het verlangen dat het stripboek over de hele wereld verspreid zou worden in zoveel mogelijk talen. Hij besteedde anderhalf jaar aan het maken van het stripboek.

Dit was geen gemakkelijke taak. De staf van Wycliffe wees Willem op bepaalde problemen waar hij tegen aan zou lopen bij het maken van een strip. Beeldtaal is weliswaar universeel, maar wordt niet altijd onmiddellijk begrepen. Mensen die niet opgegroeid zijn met strips begrijpen niet wat het voorstelt. Bepaalde effecten en close-ups dien je te vermijden. Als je bijvoorbeeld alleen een hoofd tekent, denken lezers die niet in een beeldcultuur zijn opgegroeid, dat het hoofd is afgehakt.

Willem moest ook rekening houden met bepaalde culturele gebruiken bij het maken van zijn tekeningen, zoals het eten met de rechterhand. Dit is een gebruik in landen waar veel moslims wonen. Daar wordt alleen de rechterhand gebruikt voor activiteiten als eten en handen schudden, terwijl de linkerhand gebruikt wordt om jezelf te wassen.

Voor de huidskleur heeft Willem voor een donkere huidskleur gekozen, omdat dit in veel landen de meest voorkomende huidskleur is. Voor het tekenen van Jezus heeft Willem gekozen voor een stoere vent, “omdat je het gewoon 64 bladzijden met Hem moet doen …”. Hij heeft ervoor gekozen om zich niet teveel in te laten met historische of afleidende details. Hij wilde het geheel zo eenvoudig mogelijk houden. In zijn tekeningen wilde hij vooral de persoon van Jezus centraal stellen.

Het kleurgebruik valt op in het stripboek van Willem. De kleur rood verwijst naar het bloed van Jezus. Alleen Jezus heeft die kleur. Na de opstanding heeft hij Hem symbolisch de kleur wit gegeven. Het kleurgebruik ontwikkelt zich tijdens het verhaal. Eerst worden vooral de kleuren blauw en groen gebruikt. Naarmate de spanning in het verhaal stijgt, verandert de kleur in oranje en rood dat steeds donkerder wordt bij het naderen van het moment van de kruisiging.

Achteraf heeft Willem nog enkele wijzigingen aangebracht, om te voorkomen dat bepaalde details teveel van het verhaal zouden afleiden. In sommige tekeningen kon je de knie van Jezus zien en heeft hij de kleding langer moeten tekenen om geen aanstoot te geven aan lezers met een moslim achtergrond. En voor de katholieke uitgaven heeft hij de kruimels weggehaald bij het breken van het brood, omdat dit voor de katholieke gelovigen een probleem was. Er mag immers niets verloren gaan bij de eucharistieviering.

Het was een hele onderneming, maar uiteindelijk verscheen in 1993 het eerste stripboek ‘Jezus Messias’ met hulp van Wycliffe Nederland en door inzet van de stichting ‘Universal Language’ die Willem samen met zijn vrouw had opgezet. Later werden hier nog 34 Bijbellessen aan toegevoegd en zes jaar later begonnen Bijbelvertaalteams met de vertaling ervan in andere talen.

Jezus spreekt onze taal

Vandaag is het stripboek ‘Jezus Messias’ te verkrijgen in 65 talen en het kan door elke taalgemeenschap in de wereld vertaald worden als daar behoefte aan bestaat. In veel landen wordt het gebruikt als hulp bij alfabetisering. Recentelijk schreef iemand uit Soedan aan Willem, dat hij voor het eerst de boodschap van het evangelie had begrepen door het lezen van het stripboek. Hij voegde daar aan toe: “Nu is Hij van ons, want Hij spreekt onze taal.”

Willem die zichzelf spreker, schrijver en tekenaar noemt, is bescheiden over zijn bijdrage. Als hij hierover spreekt, zegt hij: ‘Ik hou van Jezus, en ik kan tekenen, daarom heb ik dit stripboek over Jezus gemaakt’.

Hij deelt een boodschap met ons uit Joh. 15:8, wat hem altijd geholpen heeft in zijn leven: “Hierin is Mijn Vader verheerlijkt, dat gij veel vrucht draagt; en gij zult Mijn discipelen zijn.” (Statenvertaling). Dit vers vertelt ons dat we uniek zijn, aldus Willem. “Je bent zo geschapen, dat er uit komt wat er in zit.” Anderen kunnen genieten van wie je bent en wat je doet. De een doet dat met tekeningen, anderen geven zorg aan andere mensen of worden leiders van een organisatie. Dat is Gods doel met je leven.

En het stripboek?
“Het stripboek is nu eigenlijk de zendeling geworden. Die doet zijn eigen werk. En soms ga ik er achteraan.”

Meer informatie

Klik hier voor meer informatie over het Jezus Messiasstripboek-project van Wycliffe.

Tekst en foto’s: Geert Hoekstra

Deel dit bericht

Gerelateerd

Rolf Heij uitgezonden als softwareontwikkelaar

Rolf Heij is zondag 29 oktober 2023 in bediening van zendeling gesteld in de Sionskerk in Krimpen aan den IJssel….

Lees meer

Het Bijbelvertaalwerk gaat sneller dan ooit 

Het Bijbelvertaalwerk gaat sneller dan ooit: uit onze jaarlijkse statistieken van het wereldwijde Bijbelvertaalwerk blijkt dat het werk snel vordert….

Lees meer

Uniek bezoek uit Ethiopië voor predikanten

De directeur van Wycliffe Ethiopië, Tefera Endalew, brengt in oktober een uniek bezoek aan Nederland. Hij is op dinsdag 10…

Lees meer

Johan en Anne uitgezonden naar Zuidoost-Azië voor Bijbelvertaalwerk 

Twee veldmedewerkers, Johan en Anne*, zijn uitgezonden door de Hersteld Hervormde Gemeente waarvan zij deel uitmaken. Bij de uitzending zijn…

Lees meer

Jaarverslag 2022 | Volop in beweging

Het wereldwijde Bijbelvertaalwerk is volop in beweging. Dat blijkt uit ons jaarverslag, dat deze week verscheen. Op dit moment zijn…

Lees meer

Ann Voskamp: “Ik raakte de weg kwijt”

Bedolven onder de aanrollende golven van het leven raakte Ann Voskamp (49) de weg kwijt. Over levensstormen heb je geen…

Lees meer

In memoriam: oud-veldmedewerker Piet Huttenga

Afgelopen vrijdag is oud-veldmedewerker Piet Huttenga op zijn 71e verjaardag plotseling overleden aan een hartstilstand. Hij laat zijn vrouw Helena…

Lees meer

‘Het lezen van de Bijbel werd mijn redding’

‘Iedereen een Bijbel in de eigen taal’, dat is het verlangen van Wycliffe Bijbelvertalers. In ruim twintig landen zet Wycliffe…

Lees meer

Wycliffe Bijbelvertalers en ZHHK gaan samenwerken

De Zending Hersteld Hervormde Kerk (ZHHK) en Wycliffe Bijbelvertalers hebben op 8 februari een samenwerkingsovereenkomst getekend. De intentie is om…

Lees meer

Bestsellerauteur Ann Voskamp hoofdspreekster op uniek vrouwenevent

Ann Voskamp, bekend van haar boek ‘Duizendmaal dank’, komt eind maart naar Nederland om samen met ons vrouwen te inspireren…

Lees meer

Gods Woord biedt hoop voor vluchtelingen

DR CONGO – De Vanuma-Bijbelvertalers moesten vluchten. Hun leven liep gevaar. Dat weerhoudt hen er echter niet van om verder…

Lees meer

Vacatures bij Wycliffe Bijbelvertalers

Wycliffe Bijbelvertalers is op zoek naar versterking van het team in Nederland. Bij de afdeling Relatiebeheer is er ruimte voor…

Lees meer

‘Ik was niet van plan de rebellen te vergeven!’

Veel landen – ver weg en nu opeens ook dichtbij – gaan gebukt onder oorlogen en andere rampen. Veel inwoners…

Lees meer

Opening unieke Bijbelcollectie in samenwerking met Open Doors

Een van de meest complete Bijbelcollecties ter wereld wordt vanaf vandaag tentoongesteld in Ermelo en Driebergen. Anne van der Bijl,…

Lees meer

Bijbelvertaalwerk statistieken 2022 gepubliceerd!

De jaarlijkse statistieken van het wereldwijde Bijbelvertaalwerk zijn bekend. Uit onderzoek blijkt dat van de ruim 7.300 talen momenteel 724…

Lees meer

Complete Una Bijbel in gebruik genomen

In het bergdorp Langda op het eiland Papoea in Indonesië vond woensdag 24 augustus een indrukwekkende plechtigheid plaats. Die dag…

Lees meer

Mensen met visie

Tijdens mijn reis naar Congo wilden we graag Rev. Malendela Katekesombe ontmoeten om met hem van gedachten te wisselen over…

Lees meer

Blijf bidden voor het werk in Oost-Europa

De oorlog in Oekraïne duurt inmiddels al maanden en heeft het leven in Oost-Europa op zijn kop gezet. Wycliffe organisaties…

Lees meer

Klaasje Kooiker uitgezonden naar DR Congo

Afgelopen zondag stond de Hersteld Hervormde Gemeente in Staphorst tijdens de middagdienst stil bij de uitzending van Klaasje Kooiker voor…

Lees meer

Bijbelvertaler Hessel Visser promoveert aan TUA

Op 28 juni 2022 is Hessel Visser, werkzaam voor onder andere Wycliffe Bijbelvertalers, gepromoveerd. De promotie vond plaats aan de…

Lees meer