Gesloten landen: ‘Gods Woord verandert ook de vertalers’

Wycliffe Bijbelvertalers werkt in verschillende gesloten landen. Dat zijn landen waar je niet openlijk in God mag geloven. We nemen je graag mee naar zo’n gesloten gebied in Zuidoost-Azië om je een kijkje achter de schermen te geven. Welkom in Xaro*! Hier worden veel verschillende talen gesproken, waarvan een deel nog niet op schrift staat. Waar begin je dan met Bijbelvertaalwerk?

Onderzoek in gesloten landen

De eerste fase van het Bijbelvertaalwerk bestaat altijd uit gesprekken met lokale kerken of, als die er niet zijn, zendingsorganisaties om de vertaalbehoefte in kaart te brengen. Vragen die beantwoord moeten worden, zijn onder andere:

• Hoeveel mensen spreken de verschillende talen in deze regio?
• Bestaat de taal in geschreven vorm?
• Past een schriftelijke of mondelinge Bijbelvertaling beter in deze context? Wat wil de gemeenschap?
• Hoe kunnen lokale kerken en taalgemeenschappen zo veel mogelijk verantwoordelijkheid nemen voor het vertaalwerk?
• Welk deel van de Bijbel moet als eerste worden vertaald en hoe kan deze vertaling worden verspreid, bijvoorbeeld op papier of via audio?

Dit onderzoek wordt vaak uitgevoerd door lokale christenen en veldmedewerkers van Wycliffe Bijbelvertalers. Als het onderzoek positieve resultaten oplevert en de lokale kerk zich aan het Bijbelvertaalwerk wil verbinden, kan het werk van start gaan.

Bijbelvertaalwerk

Na het onderzoek worden de talen gekozen waarin de Bijbel vertaald gaat worden. De volgende stap is het vinden van mensen die Bijbelboeken kunnen en willen vertalen. Die zijn niet altijd even makkelijk te vinden in gesloten landen…

Ze groeiden naar Christus toe.

Bijbelvertaler Silu Zavo* vertelt: “Gods Woord verandert ook de vertalers. Jaren geleden vroegen we jonge mensen uit de Yenep-regio* om mee te werken aan het vertalen van onderwijsmateriaal. Zij spraken dezelfde taal, maar er bleken kleine verschillen in hun uitspraak te zitten. Daardoor verliep het vertalen moeizaam, want elke keer ontstonden er meningsverschillen. Ik zag er daarom best tegenop om de Bijbel met hen te gaan vertalen. Toch besloten we hen in te zetten. Gods Woord sprak tot hen tijdens het vertalen, zo mooi! Ze groeiden naar Christus toe.”

Bijbelgebruik

Om het lezen, bestuderen en toepassen van de Bijbel te stimuleren, worden in samenwerking met lokale kerken veel cursussen gegeven. Onder andere op het gebied van mondelinge Bijbelverhalen vertellen, huwelijk, opvoeding en traumaverwerking. Deze cursussen zijn op de Bijbel gebaseerd en dragen veel vrucht. Workshopleider Lula Samante* vertelt:

“Ik werd gevraagd een opvoedcursus te geven in een onveilig gebied. Ik wist dat God dit van mij vroeg. Toen ik aankwam, bleken er maar liefst 81 mensen te zijn, zo groot was de nood!”

Lees- en schrijfonderwijs

Een andere manier om het Bijbelgebruik te stimuleren, is lees- en schrijfonderwijs. In Xaro* kunnen veel mensen niet lezen. Er is onder lokale christenen grote vraag naar leesonderwijs. Ze willen niets liever dan zelf de Bijbel kunnen lezen. Het onderwijs zorgt er ook voor dat kinderen en volwassenen hun eigen taal beter leren begrijpen, waardoor zij betere prestaties leveren op school en in de maatschappij.

Wycliffe Bijbelvertalers is momenteel betrokken bij onderwijs in achttien Xaro*-talen. Onderwijscoördinator Pato Lesteli* vertelt: “Laatst kwamen vijf jongeren naar mij toe. Een van hen zei: ‘Overdag moeten wij werken op het land, maar we willen graag ’s avonds onze eigen taal leren lezen en schrijven.’ Toen zijn we de lessen ‘s avonds gaan geven. De jongeren verlangden er zo naar!” In veel regio’s als Xaro* is er een groot verlangen naar onderwijs en het Evangelie. Samen met de lokale kerken zet Wycliffe Bijbelvertalers zich hier enthousiast voor in. Totdat Hij komt! «

*Om veiligheidsredenen noemen we het land, de talen en geïnterviewden niet bij hun eigen naam.

Dit artikel verscheen eerder in ons magazine Volken & Talen. Lees hier meer verhalen over vertaalwerk in gesloten landen.