Mijlpaal in het Bijbelvertaalwerk: minder dan duizend talen te gaan!

Voor het eerst in de geschiedenis staat het aantal talen dat nog geen Bijbelvertaling heeft op minder dan 1000. Op 1 september 2024 moest nog in 985 talen een vertaalproject worden gestart. Dat betekent dat 29,3 miljoen mensen, minder dan 1 procent van de wereldbevolking, nog geen toegang hebben tot een enkel vertaald Bijbelvers. Dat zijn vaak de moeilijkst bereikbare taalgroepen.

De nieuwe cijfers tonen een enorme afname ten opzichte van drie jaar geleden. Toen waren er 1.892 talen waarin nog geen Bijbelvertaalwerk gestart was. Juist die laatste talen (voornamelijk in Azië) zijn echter nog steeds moeilijk bereikbaar. Anke Plange-van Well, onze directeur internationale partnerschappen, maakt een kanttekening bij de cijfers: “Het is belangrijk dat we kijken naar de verhalen achter de cijfers. Wordt de Bijbel actief gebruikt in de gemeenschap? Welke rol speelt de kerk in het gebruik van Gods Woord? En hoe bereiken we de gebieden waar de Bijbel een verboden of onbekend Boek is?”

De rol van de kerk

Er wordt momenteel gewerkt aan een Bijbelvertaling in 3.526 talen, verspreid over 173 landen. Een deel van de taalgroepen in deze landen (in totaal 1,26 miljard mensen) heeft al wel toegang tot een gedeelte van de Bijbel, en het doel is dat er straks een Bijbel is in de taal van het hart. Maar daar stopt het niet. Plange: “Statistieken zijn belangrijk in ons werk, zo meten we de vooruitgang in het wereldwijde Bijbelvertaalwerk. Het belangrijkste is echter dat mensen de Bijbel kunnen begrijpen en gebruiken, zodat ze God kunnen ontmoeten in Zijn Woord. De kerk speelt daarin een belangrijke rol, en we zijn dankbaar als we zien dat de wereldwijde kerk op weg is naar meer eenheid in Christus.”

Een weg te gaan

Vision 2025, de uitdaging die de Bijbelvertaalbeweging zich heeft gesteld dat er in 2025 in iedere taal een Bijbelvertaalproject is gestart, lijkt op veel continenten succesvol te zijn. Behalve in de gebieden die gesloten zijn voor het christendom, veelal in Azië. Plange: “In de gebieden waar christenen vervolgd worden, is het heel moeilijk om een Bijbelvertaalproject te starten. We hebben mensen uit de bevolkingsgroepen zelf nodig om een Bijbelvertaling op te zetten en te verspreiden, maar voor hen is het extreem gevaarlijk om daaraan bij te dragen. Maar juist ook deze christenen, die soms in het holst van de nacht samenkomen, gunnen we een Bijbel in de taal van hun hart. We hopen dat Wycliffe Bijbelvertalers uiteindelijk overbodig wordt, maar nu is ons werk nog hard nodig, zeker voor hen.”  

De zegen van technologie

Drie jaar geleden waren er in Nigeria 178 talen zonder Bijbel. Nu zijn het er nog maar 22. Deze enorme toename van Bijbelvertalingen is onder andere toe te schrijven aan relatief recente vertaalsoftware. “Toen ik net begon met vertalen, gebruikten we alleen pen en papier, wat natuurlijk heel tijdrovend was”, vertelt pastor Daniel Bala, een mondelinge Bijbelvertaler bij het Dɨjiim-project in de staat Gombe. “Nu we deze vertaalsoftware hebben, is het vertaalproces eenvoudiger, sneller en nauwkeuriger geworden.”

Tegelijkertijd brengt deze ontwikkeling ook weer de nodige uitdagingen met zich mee. “In onze gemeenschap is het lastig om mensen te vinden die goed zijn met computers. Velen van ons zijn niet bekend met standaard computerprogramma’s, laat staan ​​met gespecialiseerde software. Dat kan een beetje voelen alsof je een racewagen krijgt terwijl bijna niemand een rijbewijs heeft. Daarom is het cruciaal om te investeren in training”, zegt Bala. “Dat zal de missie van het Bijbelvertaalwerk enorm helpen.”

Dat ik nu naar de Bijbel kan luisteren, heeft me dichter bij God gebracht en mijn geloof versterkt.

Luisteren naar de Bijbel

Ondanks de uitdagingen, zien vertalers een enorme impact in gemeenschappen die delen van de Schrift ontvangen. Magagi, boer in Gombe in Nigeria, luistert bijvoorbeeld naar Bijbelpassages op een telefoonheadset terwijl hij op het land aan het werk is. “Gods Woord is nu een constante aanwezigheid in mijn leven. Veel mensen in onze gemeenschap kunnen niet lezen of schrijven, maar ze kunnen wel naar Gods Woord luisteren in hun eigen taal. Dat ik nu naar de Bijbel kan luisteren, heeft me dichter bij God gebracht en mijn geloof versterkt.”