Als je geen vrede kent…

Jarenlang leefde de bevolking van de Centraal-Afrikaanse Republiek onder Frans bewind. Ondanks meerdere democratische verkiezingen is het nog altijd onrustig in het land. Christenen en moslims leven op gespannen voet naast elkaar. Maar de Bijbel maakt verschil! Met behulp van vertaalde Bijbelverhalen gaan inwoners aan de slag om hun trauma’s een plek te geven.

Te midden van de armoede en het geweld in zijn land werkt Elvis Guenekean aan één doel: het Evangelie van Jezus Christus verspreiden onder zijn landgenoten. Bijzonder, want Elvis moest nooit iets van God, Jezus of het Evangelie hebben.

Gebed

Aan de bekering van de uitgesproken atheïst Elvis gaan jaren van gebed vooraf. Zijn vrouw Clarisse gaat dagelijks op de knieën om haar man bij God te brengen: “Vanaf het moment dat ik Elvis leerde kennen heb ik aan God gevraagd of Hij hem wilde veranderen. Ik had eerder gebeden of ik een man mocht leren kennen met wie ik zou kunnen trouwen. Toen ik Elvis ontmoette was ik er in mijn hart van overtuigd dat dit de man was die God voor mij had bestemd, ondanks dat hij geen christen was.

Tijdens zijn studietijd en in de eerste jaren van zijn huwelijk zet Elvis zich openlijk af tegen het christelijk geloof: “Ik maakte grapjes over God. Op een dag kwam Clarisse thuis van een gebedsbijeenkomst. Ik begon haar allerlei vragen te stellen: ‘Waar kom je vandaan?’, ‘Heb je God gevonden?’, ‘Wat heeft God tegen je gezegd?’. Terwijl ik luisterde naar haar antwoorden, begon ik hard te lachen.”

Ondertussen begint Clarisse te twijfelen: “Er gebeurde maar niets, het leek wel of God niet in wilde grijpen. Elke zondag ging ik met de kinderen naar de kerk, maar Elvis bleef thuis. Hij dreef vaak de spot met mij en maakte het geloof belachelijk. Ik zat vaak huilend op mijn bed en smeekte God of Hij Elvis wilde veranderen.” Het is voor Clarisse steeds moeilijker om te blijven geloven dat dit de man is die God voor haar heeft bestemd: “Ik begon steeds meer te twijfelen en bidden voor een bekering werd ook steeds moeilijker. Ik bad wel tot God, maar er gebeurde maar niets.”

Ommekeer

Toch komt er een ommekeer. Uit het niets. Zoals elke zondag maakt Clarisse zich klaar om samen met haar kinderen naar de kerk te gaan, tot Elvis in de deuropening verschijnt: “Heb je een Bijbel voor mij, want ik ga naar de kerk.” Clarisse kan haar oren niet geloven: “Gelukkig bleef ik kalm en gaf Elvis mijn Bijbel . Ik stuurde één van de kinderen achter hem aan met de opdracht om te controleren of hij daadwerkelijk een kerk binnen zou gaan. Ik wilde het eerst zien en dan geloven.” Elvis gaat inderdaad de kerk binnen en Clarisse ziet dat haar gebed verhoord wordt: “Ik schreeuwde het uit van blijdschap en begon God te loven, prijzen en danken.”

Sinds de bekering van Elvis is er veel veranderd in huize Guenekean. Clarisse vertelt stralend: “Eigenlijk zijn de rollen nu omgedraaid. Eerst bad ik voor Elvis en nu is hij voor mij een voorbeeld geworden in gebed.” God schakelt Elvis ook in voor het Bijbelvertaalwerk. Elvis: “Ik zag dat het analfabetisme in onze stad enorm hoog was. Veel mensen konden niet lezen en schrijven. Daar wilde ik verandering in brengen, dus ik stapte op onze voorganger van de kerk af met het idee: ‘Kunnen we vanuit de kerk geen leesklas beginnen, zodat ik mensen kan leren lezen en schrijven?’. De voorganger keek mij aandachtig aan en zei: ‘Ik zie met jouw achtergrond veel meer kansen bij het vertaalteam. Daar kunnen we je goed gebruiken.’ Vanaf de volgende dag raakte ik betrokken bij het vertaalwerk van de Bijbel in mijn eigen moedertaal, het Gbeya. Eerst als vrijwilliger en na mijn opleiding als vertaler.”

Het verhaal gaat verder onder de foto

Vaderliefde

Inmiddels is Elvis directeur van de vertaalorganisatie in zijn land, ACATBA. In zijn functie ziet hij kansen voor het vertaalwerk in het Afrikaanse land, maar ook uitdagingen: “Jarenlang is dit land geteisterd door geweld en conflicten. Er is een generatie opgegroeid die niet eens weet wat vrede is en leeft met onverwerkte trauma’s. Naast het vertaalwerk helpen wij mensen, waaronder veel kinderen, om deze trauma’s te verwerken.” Met behulp van vertaalde Bijbelverhalen en ander materiaal gaan medewerkers aan de slag om trauma’s in hun eigen leven, maar ook in dat van anderen een plek te geven: “Veel van deze kinderen zijn zwaar getraumatiseerd. Een van de deelnemers, een tienerjongen, was zo getraumatiseerd door het geweld van zijn eigen vader. Daarnaast wilde hij niet betalen om de jongen naar school te laten gaan. Als we dan tijdens de workshop een onderwerp als ‘vergeving’ behandelen, komt dat binnen en doet het pijn. Deze jongen mogen we vertellen over een Vader die wel van hem houdt.” De traumahealingworkshops hebben impact op het leven van de mensen in de Centraal-Afrikaanse Republiek: “Het is fantastisch om te zien dat aan het einde van een workshop mensen de Bijbelverhalen in hun eigen taal eigen hebben gemaakt. Ze kennen teksten letterlijk uit hun hoofd.”