Van Nunspeet naar Afrika: “Door gebed gingen deuren open”

Bijna dertig jaar stond Janet van Middendorp in Nunspeet voor de klas. Totdat een nieuwe deur naar Afrika werd geopend. “Soldaten die hun land beveiligen, mocht ik les geven in lezen en schrijven,” vertelt de zendingswerker namens Wycliffe Bijbelvertalers. CIP.nl sprak met haar tijdens haar verlofperiode.

Janet heeft in totaal 29 jaar voor de klas gestaan in Nunspeet. Haar ervaringen in het onderwijs bleken een goede basis te zijn voor de volgende stap. Ze werd aangenomen om voor een lokale organisatie in Zuid-Soedan te helpen in de ontwikkeling van het onderwijsprogramma. “Ik raakte enthousiast toen ik een vriendin bezocht die in Azië soortgelijk werk doet. Mijn sollicitatie bij de GZB opende een nieuwe deur.” In het Afrikaanse land hield ze zich onder andere bezig met het trainen van leerkrachten.

Wat is je motivatie om je op deze manier in te zetten in Gods koninkrijk? En hoe komt dat tot uiting?
“Ik heb God gebeden om een plek waar ik mijn onderwijservaring zou kunnen inzetten. Het is erg bijzonder dat ik daarmee in Zuid-Soedan kon beginnen. Het land heeft een heftig oorlogsverleden en daardoor staat het onderwijsniveau op grote achterstand. Soldaten die de veiligheid van de lokale bevolking beschermen, gaf ik les in lezen en schrijven.”
Nadat haar contract afliep, kwam Wycliffe Bijbelvertalers op het pad van Janet. Ze werd benoemd als alfabetiseringsadviseur in een onderwijsprogramma in Ethiopië. “In vergelijking met mijn periode in Zuid-Soedan, houd ik mij nu veel meer bezig met taal. Mijn onderwijsprojecten spelen zich af in twee Ethiopische provincies waar meer dan tien verschillende talen worden gesproken. Als ik scholen bezoek voor trainingen, leid ik min of meer een nomadenbestaan,” zegt ze met een glimlach.

Wat houdt je werk in Ethiopië concreet in?
“In Ethiopië is het analfabetisme nog hoog. Aan leerkrachten, schoolinspecteurs en taalexperts geef ik les om in methodiek om de moedertaal van lokale inwoners zo goed mogelijk aan te leren. In Ethiopië hebben onderwijzers geleerd om top-down onderwijs te geven. Veel praten en weinig luisteren. Door het gebrek aan interactie is het voor kinderen erg ingewikkeld om zelfstandig de eigen taal te leren. Met de theorie is weinig mis, maar het praktische gedeelte kan nog flink worden verbeterd!”
Janet vindt het cruciaal dat Ethiopiërs in hun eigen moedertaal leren lezen en schrijven. “Stel je voor dat je een geboren en getogen Fries bent en de Bijbel in het Fries niet kunnen lezen. Dat zou echt een gemiste kans zijn. Als je iets leest in je eigen taal, spreekt je hart mee.” In Ethiopië worden in totaal 85 verschillende talen gesproken. Amhaars is de algemene omgangstaal in Ethiopië.

Hoe krijgt de Bijbel een plek binnen je werk?
“Bijbelvertaalwerk kent verschillende fasen. De eerste fase is het op schrift stellen van de eigen taal. Als dat eenmaal is gebeurd, is alfabetiseringswerk nodig zodat mensen in hun eigen taal leren lezen en schrijven. Pas daarna heeft het zin om de Bijbel dichter bij mensen te brengen door middel van literatuur, een film of een app. Voordat mensen woorden uit de Bijbel tot zich kunnen nemen, moet er eerst een leescultuur ontstaan.”

Hoe heb je God in de afgelopen jaren aan het werk hebt gezien?
“Het komt hier regelmatig voor dat zendingswerkers vertrekken. De meeste organisaties werken met mensen die maximaal twee jaar in dienst blijven. Daardoor ontstaat er zo nu en dan een gat. Maar voortdurend keren er nieuwe zendingswerkers terug. Daarin zie ik de trouw van God terug. Maar waar God aan het werk is, is ook Zijn tegenstander werkzaam. Dat komt bijvoorbeeld tot uiting door verdeeldheid: mensen die niet meer met elkaar door één deur kunnen. Dit laat zien hoe belangrijk het gebed vanuit onze achterban is.”

Welke les heb je geleerd door je werk in Ethiopië?
“Het is cruciaal om altijd een plan B te hebben. Ik moet er bijvoorbeeld altijd op zijn voorbereid dat de elektriciteit uitvalt of dat er geen water uit de kraan komt. In mijn huis heb ik dan ook altijd kaarsen maar ook een emmer water staan. Ik heb geleerd om me hierdoor niet te laten frustreren en te genieten van de momenten dat alles wél werkt. Uiteindelijk ben ik afhankelijk van de Heere God en niet van mijn bezittingen.”

Bekijk hier een video over het werk van Janet:

Dit artikel verscheen onlangs op cip.nl. Meewerken aan het Bijbelvertaalwerk in Ethiopië? Dat kan! Bid mee voor Janet via de Wycliffe Gebedskalender of steun het werk financieel.